دولت آمریکا قول داده ‌که راه را برای کمک بیشتر به شورشیان سوری باز کند، ولی نمی‌خواهد به آنها کمکی بکند که بر سرنوشت درگیری‌ها تأثیر قطعی بگذارد!

به گزارش «تابناک»،‌ دان مورفی نویسنده کریستین ساینس مونیتور تحلیل خود از رفتار آمریکا را با نقل جمله‌ای از هنری کیسینجر، وزیر خارجه سابق آمریکا آغاز می‌کند. ادعا می‌شود وی در مورد جنگ خونین ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ گفته است: «این خیلی بد است که هر دوی این کشور‌ها نمی‌توانند بازنده باشند».

هر چند موضع اعلامی آمریکا در مورد سوریه با این فکر فاصله بسیاری دارد، ‌نوع رفتار آمریکا در روزهای گذشته، بار دیگر سخنان کیسینجر را به ذهن متبادر می‌سازد.

پس از دو سال جنگ داخلی که شمار قربانیان آن نزدیک هفتاد هزار نفر ذکر می‌شود، شکاف عمیقی در جامعه سوریه بروز کرده است. نوع حمایت‌ها و مخالفت‌های داخلی در سوریه و نیز رفتار بازیگران خارجی تا اندازه بسیاری نشان‌دهنده یک تقابل مذهبی در صحنه سوریه است. اصلی‌ترین حامیان اسد در داخل این کشور، اقلیت علوی و مخالفین وی سنی‌ها هستند.

سر گرفتن مذاکره جدی بین طرفین در این وضعیت دشوار به نظر می‌رسد. جان کری وزیر خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه در رم اعلام کرد، کشورش قصد دارد کمک‌های غیرکشنده ـ غذا، دارو و احتمالا تجهیزات ارتباطی ـ را ‌مستقیم در اختیار ارتش آزاد سوریه گذارد و شصت میلیون دلار نیز به شاخه سیاسی مخالفین دولت بپردازد.

هر چند در آغاز هفته، اعلام شده بود که این کمک‌ها احتمالا شامل آموزش نظامی مخالفین نیز خواهد شد، ‌فعلا در این باره تصمیمی گرفته نشده است. در روز بیست و پنجم فوریه، روزنامه نیویورک تایمز خبر داد که عربستان سعودی از ماه دسامبر، مستقیم به تحویل سلاح به مخالفین اقدام کرده است.

بنا بر خبر این روزنامه، سعودی‌ها حجم انبوهی اسلحه شامل مسلسل، تیربار، خمپاره و سایر تجهیزات نیروهای پیاده را از کرواسی خریداری کرده و آن‌ها را از راه اردن در اختیار مخالفیت دولت سوریه قرار داده‌اند. روزنامه آمریکایی مدعی است، بیشتر این تسلیحات به دست گروه‌های سکولار رسیده ‌و گروه‌هایی مانند جبهه‌النصره که در فهرست گروه‌های تروریستی آمریکا قرار گرفته، نادیده گرفته شده‌اند.

عربستان و اردن نزدیک‌ترین متحدین نظامی عربی آمریکا هستند و هر دو به سلاح‌های آمریکا و اردن به کمک‌های نظامی آمریکا وابسته هستند و بنابراین، منطقی است که فرض شود این کار آن‌ها بدون مجوز ضمنی آمریکا صورت نگرفته است.

همه این کارها البته از دخالت گسترده ناتو و دیگران در لیبی در سال ۲۰۱۱ بسیار کمتر است که در آن سلاح و مربیان آموزشی به لیبی سرازیر شدند و قدرت هوایی ناتو راه را برای غلبه مخالفین بر قذافی هموار ساخت.

کار‌شناسان پیگیر درگیری‌ها در سوریه بنا به شواهد موجود، مدعی هستند از یک ماه و نیم پیش به این سو، سلاح‌های ساخت یوگسلاوی سابق و از جمله کرواسی نمود زیادی در دست مخالفین داشته ‌و راکت‌انداز‌ها و نارنجک‌اندازهای ساخت این کشور‌ها، نقش زیادی در تقویت مخالفین داشته ‌و بنا به این اطلاعات، یک بازیگر جدید با ورود به روند مسلح کردن مخالفین، آن‌ها را به طور جدی تقویت کرده است.

هر چند وزیر خارجه آمریکا در رم مدعی شد که با توجه به اخبار موجود، اقدامات انجام شده تأثیر جدی در توانایی رسیدن مخالفین به اهداف آن‌ها خواهد داشت، ولی احمد معاذ الخطیب از رهبران مخالفین به این معترض است که کشورهای حامی مخالفین به جای توجه به مسائل اصلی سوریه بر اندازه ریش مخالفین دولت متمرکز شده‌اند.

این سخن وی به این نکته اشاره دارد که گروه‌های وابسته به القاعده که در عراق مشکلات زیادی را برای آمریکا درست کردند، نقش پررنگی در درگیری‌ها با ارتش سوریه دارند و اگر روزی دولت اسد نباشد، ممکن است آن‌ها به قدرت برسند. این گروه‌ها هرچند با اسد می‌جنگند، ولی مورد اعتماد آمریکا نیستند.

به نظر می‌رسد، تیم اوباما به رهبری جان کری امید دارند که توازن قوای نظامی را در سوریه به گونه‌ای تغییر دهند که بشار اسد تحت تأثیر ترس به امتیاز دادن روی آورد و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی وی دست از حمایت از وی بکشند. هر چند ایران تمایلی به‌‌ رها کردن متحد خود در منطقه ندارد، درباره روسیه این امکان هست.

آسوشیتدپرس گزارش داد، پوتین رئیس جمهور روسیه، امروز یک علامت از امکان فاصله گرفتن از اسد را نشان داده و در کنفرانس مشترک مطبوعاتی با همتای فرانسوی خود گفته است: «ما باید به دیدگاه‌های شرکای خود در مورد برخی ابعاد این مسأله سخت توجه کنیم»؛ فرانسه یکی از حامیان اصلی کنار رفتن اسد از قدرت است.

آیا این جنگ و خسارات شدید آن ادامه پیدا می‌کند و همه سوری‌ها در آن بازنده خواهند شد‌ و یا روش به کار گرفته شده توسط آمریکا و عربستان به پایان سریع‌تر آن کمک خواهد کرد؟ گذر زمان به این پرسش‌ها پاسخ خواهد داد، ولی اکنون دو سال از آغاز ماجرا و پیش‌بینی‌های نادرست در مورد زمان پایان پذیرفتن آن گذشته است.