به گزارش ایرنا، در سالی که به نام سال فرهنگ و اقتصاد نامگذاری شده است معادن می توانند به عنوان ذخایری ارزشمند، تاثیر بسیار زیادی بر اقتصاد کشور بگذارند بشرط آنکه با تدبیر و مدیریتی که دولت دارد بتواند از این ذخایر در مسیر پیشرفت و توسعه کشور استفاده کند.

آنچه مسلم است یزد با بهره مندی از ذخایر معدنی و دومین استان کشور در این حوزه بعد از کرمان و به عنوان کلکسیون ذخایر معدنی در دل کویر می تواند نقشی ارزنده در این راه سخت و دشواری که دولت یازدهم در آن قدم نهاده است، ایفا کند.

وجود معادن سنگ آهن چغارت بافق(سنگ آهن مرکزی)،سنگ آهن چادرملو،سه چاهون،سنگ آهن سورک، ندوشن، مجتمع فسفات آسفوردی، معادن سرب و روی همه حکایت از ظرفیت و ذخیره بالای استان صنعت خیز یزد دارد.

*** وجود ۵۰ نوع ماده معدنی در استان یزد

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت یزد با اشاره به اینکه یزد دومین استان معدنی کشور است، گفت: از این نظر دو استان کرمان و یزد در رأس استانهای بزرگ معدنی کشور قرار دارند.

ˈمحمد مهدی زارعˈ، ضرورت سرمایه گذاری در بخش معادن استان را مورد تاکید قرار داد و افزود: بالغ بر ۵۰ نوع ماده معدنی در استان شناسایی شده که از این میزان تنها ۳۰ نوع قابل بهره برداری است.

وی با بیان اینکه معدنکاری در ایران کمتر از فناوریهای روز استفاده می کند، یادآور می شود: استان یزد با این مقدار ذخیره معدنی، بهشت معادن ایران لقب گرفته است بنابراین باید فناوری روز دنیا را در معدنکاری مانند دیگر صنایع کشور به خدمت بگیریم.

رییس سازمان صنعت و معدن استان یزد ادامه داد: این استان با یکهزار واحد تولیدی معدنی فعال سالانه ۳۵ میلیون تن استخراج مواد معدنی را در کارنامه خود دارد و با توجه به اینکه بعد از تحریمها فصل تازه ای برای فعالیت معدنی گشوده و ارزش واقعی معدنکاری بهتر شناخته شده است، باید از این ذخایر عظیم بخوبی بهره گیری کرد.

معادنی در این استان غنی و پهناور وجود دارد که در کشور بی نظیر است همچون معادن فسفات اسفوردی بافق که بیشتر محصول آن صادر می شود.

در این بخش اکنون تنها از دو معدن بزرگ در کشور فسفات استخراج می شود که یکی از آنها معدن فسفات آسفوردی بافق و دیگری شمشک در ۴۵ کیلومتری شمال شرق تهران است؛ البته در مجتمع سنگ آهن چادرملو نیز کنسانتره فسفات به عنوان محصول دوم تولید می شود.

واحد فسفات آسفوردی زیرمجموعه شرکت تهیه و تولید و مواد معدنی ایران به عنوان تنها تولیدکننده کنستانتره(افشره) فسفات در کشور است که در ۳۵ کیلومتری شمال شرق شهرستان بافق و در ۱۵۵کیلومتری مرکز استان قرار دارد.

یک جاده فرعی سه کیلومتری، معدن را به جاده اصلی بافق- بهاباد وصل می کند ولی راه آهنی که محصولات معدن چغارت را به اصفهان حمل می کند در کیلومتر ۱۴، جاده بافق- اسفوردی را قطع می کند.

کارخانه فسفات اسفوردی با منشا آذرین و ذخیره ای معادل ۱۷میلیون تن با عیار متوسط ۱۳٫۹درصد کانسار فسفات با فرمول P2O5 و استخراج سالانه ۳۶۰هزار تن محصول، تنها تولیدکننده فسفات در ایران است.

عملیات بررسی و اکتشافی معدن در سالهای۶۱ تا ۷۱ از سوی سازمان زمین شناسی طرح اکتشاف سراسری فسفات،شرکت سهامی کل معادن ایران و شرکت معدنکاو و آزمایشات کانه آرایی از سوی شرکت ˈسالزگیترˈ در سال های ۶۸ و ۶۹ انجام گرفت.

توده معدنی شامل کانسار آهن و فسفات از نوع آذرین بوده و در یک سطح دایره ای شکل به قطر تقریبی ۵۰۰ متر و عمق ۱۰۰متر قرار داشته و گسترشی در حدود ۲۰ هکتار دارد.

میزان ذخیره برآورد شده نزدیک ۱۷میلیون تن با عیار ۱۳٫۹درصد P2O5 است که با توجه به عملیات انجام گرفته پیش بینی می شود ذخیره آن به حدود ۲۲ میلیون تن نیز برسد.

از ویژگی های مهم این کانسار وجود عناصر کمیاب حدود ۱٫۲درصد است.

سنگ فسفات پس از انجام عملیات آتشباری به کمک بلدوزر، لودر و کامیون به محل ورودی کارخانه حمل می شود.

کارخانه فسفات اسفوردی نیز در چهار واحد اصلی شامل سنگ شکن، بخش آسیابها ، واحد پرعیارسازی آپاتیت و جدا شدن مواد خط فسفات و واحد آبگیری و فیلتراسیون باطله طراحی شده است.

اهمیت فسفات زمانی مشخص می شود که بدانیم مصرف آن در صنایع ایران سالانه حدود یک میلیون تن است و عمدتا از طریق واردات تامین می شود.

بیشترین مصارف این ماده معدنی باارزش در صنایع کود شیمیایی، صنایع شوینده، پاک کننده ها ،حشره کش ها، صنایع غذایی دام و طیور و صنایع خوراکی، آبکاری، صنایع رنگ و دارویی، فولادهای ضد زنگ، صنایع عکاسی، صنایع نظامی برای تهیه گلوله های منور و وسایل آتش بازی و ادوات شب نماست و متداول ترین روش استفاده از سنگ فسفات تبدیل آن به اسید فسفریک و سپس مصرف در صنایع مرتبط است.

اگرچه محصول فسفات اسفوردی بخشی از نیاز کشور را تامین می کند اما با توجه به وجود ذخایر فسفات در کشور می توان در آینده به خودکفایی در این بخش امیدوار بود.

***رشد افزون بر ۱۹درصدی تولید فسفات بافق

مدیرعامل مجتمع فسفات آسفوردی بافق از رشد ۱۹٫۴۸درصدی تولید فسفات سال ۹۲ در مقایسه با سال ماقبل آن خبر داد.

ˈمحمدجواد فتوحیˈ در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا افزود: تولید محصول فسفات در مجتمع معدنی فسفات آسفوردی بافق در سال ۹۲، ۸۰ هزار و ۷۱۰ تن بود که در مقایسه با سال ۹۱ حدود ۱۹٫۵درصد افزایش نشان می دهد.

وی از کاهش استخراج در سال ۹۲ خبر داد و تصریح کرد: در این سال استخراج فسفات در این مجتمع حدود ۴۰۰ هزار تن بود که با کاهش ۹۰ درصدی نسبت به سال ۹۱ روبرو بوده ایم.

مدیرعامل مجتمع فسفات آسفوردی همچنین به شکستن رکورد تولید فسفات در سال ۹۲ اشاره کرد و افزود: در سالی که از سوی مقام معظم رهبری سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نامگذاری شده بود کارکنان این مجتمع با خلق حماسه اقتصادی موفق به تولید ۸۰ هزار و ۷۱۰ تن کنسانتره فسفات و آهن شدند.

فتوحی با بیان اینکه از این میزان تولید ۷۰ هزار و ۲۵۰ تن کنسانتره فسفات و مابقی کنسانتره آهن بود، یادآور شد: این مقدار تولید نسبت به متوسط ۱۴ ساله بهره برداری از این مجتمع، رشدی بالغ بر ۱۲۴درصد را نشان می دهد که در این مدت بی سابقه است.

وی به راه اندازی خط تولید کنسانتره آهن از اردیبهشت سال گذشته اشاره کرد و گفت: این خط تولید پس از ۱۴ سال توقف با همت، توان و دانش کارکنان این مجتمع و با بومی سازی کامل افتتاح شد.

فتوحی اضافه کرد: با راه اندازی این خط تولید، در ۱۰ ماهه اول سال ۹۲ موفق به تولید بیش از ۱۰ هزار تن کنسانتره آهن با متوسط عیار ۶۲ درصد شدیم.

مدیر عامل مجتمع معدنی فسفات آسفوردی بافق در ادامه، متوسط عیار آهن معدن را ۲۴ درصد، محصول کنسانتره آن را ۶۲ درصد و همچنین عیار محصول فسفات در معدن را ۱۲درصد و عیار محصول تولیدی این مواد معدنی را ۳۶ درصد عنوان کرد.

*** امسال افزون بر ۱۲هزار تن کنسانتره فسفات و آهن در بافق تولید شده است

مدیر روابط عمومی مجتمع فسفات آسفوردی بافق از تولید ۱۲هزار و ۲۰۰ تن کنسانتره فسفات و آهن در ۳ ماهه اول امسال در این واحد معدنی خبر داد.

ˈعباس اولیاییˈ افزود: از آنجایی که در مدت مشابه سال قبل تعمیرات داشتیم امکان مقایسه تولید امسال با سال گذشته وجود ندارد.

مدیر روابط عمومی مجتمع فسفات بافق اضافه کرد: در همین مدت نیز میزان یک هزار و ۳۷۰ تن کنسانتره آهن از این مجتمع معدنی استحصال شده است.

وی با بیان اینکه مجتمع معدنی فسفات آسفوردی و خط تولید آهن از سال ۱۳۷۸ آغاز به کار کرده است، افزود: خط تولید آهن به علت عدم تولید، کمبود ظرفیت و نداشتن عیار مناسب تعطیل شد.

اولیایی ادامه داد: خط تولید آهن بعد از ۱۴ سال توقف از اردیبهشت سال گذشته با بومی سازی، از سوی کارکنان مجتمع فسفات، با تولید ماهانه ۴۵۵ تن و عیار ۲۴ درصد راه اندازی شد.

وی ذخیره اولیه فسفات و آهن این مجتمع را ۱۶ میلیون تن اعلام و خاطرنشان کرد: تاکنون چهار میلیون تن از این محصول، تولید و به بازار عرضه شده و ۱۲ میلیون تن ذخیره آن همچنان باقی است.

مدیر روابط عمومی مجتمع فسفات بافق با بیان اینکه کنسانتره آهن تولیدی در صنایع فولادسازی کاربرد دارد، خاطرنشان کرد: محصول فسفات این مجتمع نیز در تولید کود، اسید فسفوریک، صنایع دام و طیور، صنعت پلاستیک، رنگ و خوراکی بکار می رود.

شهرستان بافق در ۱۲۰ کیلومتری جنوب شرقی یزد قرار دارد.