تقریبا یک ماه از نتایج نهایی آزمون دکتری نیمه متمرکز سال ۹۱ می‌گذرد، اما حاشیه‌های این آزمون همچنان ادامه دارد؛ آزمونی که به تازگی با اعتراضات داوطلبان برتر در آزمون کتبی رو به رو شده است.
نتايج نهايي آزمون دكتري دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي كشور با يك هفته تاخير، روز يكشنبه ۲۶ شهريور ماه اعلام شد تا سازمان سنجش علت این تاخیر را در ارسال نمرات پایین و حتی در مواردی «صفر» توسط برخی از دانشگاه‌ها و گروه‌هاي آموزشي دانسته و تذکر وزیر علوم به این مراکز را یادآور شود.
وزیر علوم درباره این اتفاق عجیب می‌گوید: در آزمون دكترا، نمره مصاحبه دانشگاه‌ها را با ضريب دو و نمره آزمون را ضريب يك مورد محاسبه قرار داده و در رتبه‌بندي نهايي دخالت داده شد. در اين راستا پانزده هزار نفر براي مصاحبه به دانشگاه‌ها معرفي شدند كه پس از وصول نمرات مصاحبه‌ها، گزارش‌هاي مكتوبي دریافت کردیم كه نمره مصاحبه برخي از داوطلبان صفر بوده است. دریافتیم که برخي گروه‌هاي آموزشي و دانشگاه‌ها، همان اعمال سليقه‌اي را كه قبلا در پذيرش دانشجويان انجام مي‌دادند، صورت داده‌اند؛ در واقع پیش‌تر در نتايج نهايي اعمال سليقه صورت می‌گرفت تا دانشگاه‌ها بتوانند دانشجويان خودشان را پذيرش كنند و امسال به دلیل جلوگیری از این اتفاق، نتایج آزمون دکترا را یک هفته به تعویق انداختیم.
این در حالی است که همزمان با اعلام تعویق در نتایج آزمون، دکتر حسین توکلی، مشاور عالی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور در گفت‌وگو با یک خبرگزاری، ضمن اعلام اعتراض سازمان متبوعش به نمرات کم و صفر در مصاحبه برخی از داوطلبان و انعکاس ماجرا به وزیر، تضییع نشدن حق دانشجویان متقاضی ورود به دکترا را دستمایه تاخیر در اعلام نتایج قرار داده و می‌گوید: «با توجه به نظرخواهی انجام گرفته از داوطلبان ورودی آزمون نیمه متمرکز دکتری، بیشتر از ۷۰ درصد داوطلبان تقاضای افزایش وزن آزمون کتبی را داشته اند.»
توضیحاتی از این دست در شرایطی مطرح می‌شود که بلافاصله بعد از اعلام نتایج نهایی، اعتراضاتی از سوی برخی از رتبه‌های برتر کنکور دکترا مطرح شده و عده‌ای از متقاضیان پذیرش در این مقطع تحصیلی، از اعمال نظر سلیقه‌ای و نادیده گرفته شدن دانش خود خبر می‌دهند.
نامه اعتراضی چند تن از متقاضیان ورود به دوره دکترای حقوق جزا خصوصی دانشگاه تهران، از همین نمونه اعتراض‌هاست؛ نامه‌ای که رتبه‌های سوم، پنجم و نهم در آزمون کتبی، فردای روز اعلام نتایج نهایی به رشته تحریر در آورده‌اند تا در شرایطی به پذیرش نشدشان اعتراض کنند که رتبه‌های ۱۹ و ۲۰ دانشجوی دکترا محسوب می شوند؛ عجیب تر اینکه رتبه اول و دوم این رشته در مصاحبه شرکت نکرده‌اند!
البته از این دست اعتراضات بسیار است همان‌گونه که رتبه نخست یکی دیگر از رشته ها در زمره پنج نفر پذیرفته شده یک دانشگاه نبوده یا فردی که رتبه پیش از او در دوره روزانه پذیرفته شده اما وی برای دوره شبانه هم گزینش نشده و یا … .
بدین ترتیب شاید بهتر است که علت رخ دادن اتفاقات عجیب و غریب در حاشیه اعلام نتایج کنکور دکترا را در همان عاملی بجوییم که سبب تاخیر در اعلام نتایج آن شده است؛ نمرات کم و یا صفرهایی که برخی از دانشگاه ها و گروه های آموزشی برای برخی داوطلبان به سازمان سنجش ارسال کرده اند و اینقدر از نظر عقلی بعید به نظر می‌رسیده که اعتراض وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را هم به دنبال داشته است.
اینجاست که می بایست از مسئولان امر بپرسیم که چگونه ضوابط پذیرش در بالاترین سطح آموزشی کشور سست بوده که به گواه وزیر محترم، برخی از دانشگاه ها به دنبال اعمال سلیقه شخصی هستند و برای نیل به این هدف، حاضرند که بنیه علمی یک دانشجوی برتر (دست کم از دید رتبه بندی کنکور سراسری) را صفر نشان دهند؟ آیا براستی ممکن است که فردی در زمره چند نفر نخست یک آزمون علمی قرار بگیرد اما نمره مصاحبه و ارزیابی علمی وی توسط چند تن، از صد نمره ممکن جایی نزدیک صفر یا حتی خود صفر باشد؟
آیا زمانی که دانشگاهی نمره صفر را برای برخی از داوطلبان برتر کنکور ارسال می‌کند، نباید به برگزاری کنکور سراسری یا انجام مصاحبه و ارزشیابی شک کرده و دست کم یکی از این دو روش را ناکارآمد توصیف کنیم؟
اگر خطایی سبب شده که نمرات نازلی برای برخی از داوطلبان در نظر گرفته شده و به سازمان سنجش گزارش شود، آیا شایسته نیست که فرد خاطی مجازات شده و یا در کمترین واکنش، مصاحبه و ارزیابی توسط اساتید دیگر تکرار شود؟
چگونه است که یک هفته به اعلام نتایج کنکور دکترا، مشاور عالی رئیس سازمان سنجش آموزش تعویق یک هفته ای در زمان اعلام نتایج را در راستای جلوگیری از تضییع حقوق دانشجویان می‌خواند اما سرانجام نتایجی شکل نهایی به خود می گیرد که با توجه به مثال مطرح شده، رد کردن شائبه اعمال سلیقه در آنها ساده نیست؟
چگونه است که بر اساس نظرسنجی سازمان برگزار کننده کنکور و پیش از اعلام نتایج نهایی، برایمان مسجل بوده که بیش از هفتاد درصد متقاضیان ورود به دکترا خواستار افزایش تاثیرگذاری آزمون کتبی در نتایج نهایی هستند اما اعمال نتایج این نظرسنجی را (به گواه سخنان اخیر وزیر) به سال دیگر موکول کرده و اجازه می‌دهیم که در سال جاری، نتایج آزمون کتبی به اندازه ای از اهمیت برسد که یک سهم آن با نمرات اندک مصاحبه در دو سهم دیگر، منجر به خلق شگفتی شود؟
آیا به فکر نوشداروی پس از مرگ سهراب هستیم یا سرنوشت دانشجویان ممتازی که برای کسب رتبه های نخست مرارت های فراوانی کشیده‌اند، برای سیستم آموزش عالی کشور مهم نبوده است؟!